|
Лекин байъат бериш учун кишининг балоғатга етган бўлиши шарт. Кичик ёшдагилардан байъат олиш тўғри бўлмайди. Абу Уқайл Заҳра ибн Маъбад бобоси Абдуллоҳ ибн Ҳишомдан – у Набий с.а.в.ни кўрган – ривоят қилишича, онаси Зайнаб бинт Ҳамид уни Росулуллоҳ с.а.в. ҳузурига олиб бориб: ё Росулуллоҳ, ундан байъат олинг, деганида Набий с.а.в.: «У ҳали кичик экан» деб, бошини силаб, ҳаққига дуо қилган эканлар. Бухорий ривоят қилган.
Байъатда айтиладиган лафзларга келсак, улар муайян лафзларга чеклаб қўйилмаган. Лекин байъатда халифанинг Аллоҳ Китоби ва Росулининг Суннатига амал қилиши лозимлиги ва байъат берувчининг оғир, енгил кунларда, хурсандчиликда ҳам, хафачиликда ҳам итоат этиши вожиблиги айтилиши керак. Қачон киши халифага байъат берса ёки бошқа мусулмонлар берган байъат билан халифа номига халифалик битими тузилса бу байъат уни берганнинг бўйнидаги омонатга айланиб, ундан қайтиши ҳалол бўлмайди. Чунки байъат халифалик битими деган эътиборда то уни бергунга қадар ҳақ-ҳуқуқдир. Шунинг учун, байъат берган экан, демак унга амал қилишга мажбур. Ундан қайтиш жоиз бўлмайди. Бухорий Жобир ибн Абдуллоҳ р.а.дан ривоят қилади:
«أَنَّ أَعْرَابِيًّا بَايَعَ رَسُولَ اللَّهِ A عَلَى الإِسْلاَمِ فَأَصَابَهُ وَعْكٌ فَقَالَ: أَقِلْنِي بَيْعَتِي، فَأَبَى. ثُمَّ جَاءَ فَقَالَ: أَقِلْنِي بَيْعَتِي، فَأَبَى، فَخَرَجَ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ A : الْمَدِينَةُ كَالْكِيرِ تَنْفِي خَبَثَهَا وَيَنْصَعُ طِيبُهَا»
«Бир аъробий Росулуллоҳ с.а.в.га Ислом асосида байъат берди. Шундан кейин унга касаллик тегиб: мени байъатимдан озод қилинг, деди. Пайғамбаримиз с.а.в кўнмадилар. Сўнгра у яна келиб: мени байъатимдан озод қилинг, деди. Пайғамбаримиз с.а.в яна кўнмадилар. Шундан кейин у чиқиб кетди. Росулуллоҳ с.а.в.: «Мадина темирчининг босқонига ўхшайди. Нопокини кетказади, покизасини янада сайқаллайди», дедилар». Нофеъдан шундай дегани ривоят қилинган: менга Ибн Умар Росулуллоҳ с.а.в.нинг шундай деганини эшитдим, деди:
29-бет
Бетлар:1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247